نقدی بر امتحانات و کنکور سراسری در ایران-بخش1

  

 میخواهم در این نوشته کمی در مورد کنکور سراسری و این که کنکور چه خوبی هایی دارد و چه بدی هایی دارد و این که نحوه ی امتحانات در ایران چه خوبی خا و بدی هایی دارد صحبت کنم.و البته قبل از بررسی تو ضیح میدم که الآن از لحاظ امتحانات تو مدرسه ما چه خبره.

وضعیت خودم در حین نوشتم مطلب:

   مدرسه ی ما حوزه امتحانات نهایی سوم دبیرستان شده و برای همین ما که سال دوم هستیم اون روزایی که بقیه امتحان نهایی دارن نمیتونیم بیایم و امتحان بدیم .

نتیجه قابل پیش بینی است .چون امتحانات باید تا 20 خرداد جمع و جور بشه امتحانات ترم دوم ما از دو هفته پیش شروع شده(دقیقا 14 اردیبهشت )  و تا الآن هم ادامه داره .جالب تر اینکه  از  10 تا 13 هر روز  امتحان مرحله دوم المپیاد(کامپیوتر و ریاضی) داشتیم!امروز اولین امتحان ترم دوم  رسمی ما بود یعنی امتحانی که توش بهتون وقت میدن تو خونه بخونین و دیگه مسلما مدرسه نمیرین!امتحانات با امتحان عربی شروع شده و من هم امتحان رو خوب دادم و فقط یه بی دقتی کوچک(در حد 0.25)داشتم.

 

و حالا نقد رو شروع میکنیم :

آیا  امتحانات و کنکور سراسری در ایران واقعا باعث تقویت روحیه علمی دانش آموزان می شوند؟

   بگذارید اول در مورد امتحانات  بحث کنیم . نحوه ی برگزاری امتحانات  چجوری هست؟توی مدرسه ی ما که مدرسه تیزهوشان هست(اژه ای 2 اصفهان)اینطوریه که یه سری سوال میدن که شما به راحتی میتونین توش تا 18 رو بیارید اما از اون به بعد یه سری نکته به سوالا اضافه میکنند یعنی همون استثنا ها و نکات ظریف که باید دقت کنید تا بتونید پیداشون کنید.من امتحان نهایی ندادم ولی به نظر میرسه امتحانات نهایی هم همین طور هستند .

نحوه ی برگزاری اینطوری امتحانات باعث چی می شود؟ 

خوب همون طور که گفتم به دست اوردن حجم زیادی از نمره راحته و حتی با یک بار خوندن و دوره کردن نه چندان دقیق به دست میاد.اما دانش آموزان نمیتوانند به این راضی شوند چونکه امتحان نهایی است و با توجه به تاثیر 25 درصدی مستقیمی که تو کنکور دارد(از امسال یا سال بعد دقیق نمیدونم) هم اهمیت زیادی دارد.بنابراین دانش آموز شروع میکند به خوندن دقیق نکات و مطالب ،خوندن حاشیه ها ی کتاب ها ،اعدادی که مطرح شدند(مثلا کدام سال نیما یوشیج فلان شعرش را نوشت و ...) و معلم ها هم در درس دادنشون روی این نکات تایید می کنند و مثلا میگن "این نکته کنکوریه و هم چنین تو امتحانات نهایی چند بار اومده .".ولی آیا واقعا این نکات اهمیت چندانی دارند؟نکاتی که اکثریتشان حفظی هستند؟

در واقع به نظر می رسد این نحوه ی برگزاری امتحانات تنها باعث این میشود که دانش آموز در طول سال و در زمان خواندن برای امتحان به نکات ریز دقت زیادی بکند و گاهی اصلا اصل مطلب رو فراموش بکند و به حاشیه ها دقت زیادی نشان بدهد. اتفاقا خیلی هم خوبست اما به شرطی که باعث نشود که دانش آموز روحیه علمی و اشتیاق یاد گرفتن مطالب جدید را از دست بدهد،به شرط این که ذهن او را خسته نکند و او را از درس بیزار نکند.

در صورتی که در بسیاری از کشور ها نمره دهی با A , B , C ,..است و کسی که درس را خوب فهمیده است می تواند مطمین باشد که نمره ی او A خواهد شد و دیگر نیازی به بار ها دوره کردن و دقت برای این که مثلا بعد از دوبار دوره کردن دو نکته را که قبلا نفهمیده بود بفهمید نیست  و او میتواند از وقت خود برای یاد گرفتن و پی گرفتن مطالب جدید و تازه استفاده کند و به نظر من این استفاده ی خیلی بهتری از وقت است. در واقع 

این که مثلا بنشینیم و چند ساعت روی یک مبحث شیمی کار بکنیم تا با نحوه های مختلف طرح اون در سوالات کنکور و امتحان نهایی و این که به قول معلم ها چجوری سوال ها رو میپیچونن و اینکه چجوری نکات مختلف را در عمق یک سوال قرار می دهند تا دانش آموزان متوجه نشوند یک نوع هدر دادن وقت است.بهتر نبود در این چند ساعت یک مطلب جدید را یاد می گرفتیم ؟آیا این که یک نکته چگونه میتواند توسط طراح سوال مخفی شود مهم تر است یا یاد گرفتن یک مطلب علمی جدید ؟البته برای کسی که باید کنکور بدهد و به دانشگاه برود قطعا اولی!

و اما کنکور....

  خیلی از افراد ایرادهای زیادی از کنکور میگیرند :"کنکور در یک روز نتایج تلاش چد ساله فرد را تعیین می کند.اگرآن روز حال او بد شد چه ؟و... یا اینکه کنکور حفظی است و.."

-در ابتدا توجهتان را جلب میکنم به این که دقیقا همان مطالب گقته شده در مورد امتحانات، در مورد کنکور هم صادق است.لزوم دقت بسیار زیاد به نحوه ی مطرح شدن نکته های ریز و تارخ ها و اعداد و .....

به قول مهندس بهمن بازرگانی نویسنده ی کتاب شیمی مبتکران دانش آموز ما بعد از خواندن داستان نیوتن و کشف جاذبه ی زمین که در اقع نشان دهنده ی روح علمی و کنجکاوی و بایستگی هایی یک فرد علمی است زیر کلمات نیوتن و تاریخ اتفاق افتادن این موضوع خط می کشد.(چون می داند از این متن ممکن است تاریخ آن مطرح شود.در تست کنکور نمی گویند در داستان نیوتن چه مفهموم مهمی در مورد تلاش علمی فهمیدید!).

-در یک روز نمیتوان توان علمی یک نفر را سنجید.خیلی ها هستند که یک روز روز خوبشان نیست و در آن روز ذهنشان کشش ندارد و هزاران مشکل دیگر....

- مشکل دیگری که بسیار بزرگ است اینست که در تست کنکور نمی توان سوالات مفهومی مطرح کرد .سوالی که قرارست  در حداکثر 45 ثانیه تا یک دقیقه حل شود واضح است که نمیتواند خیلی مفهومی باشد و احتمالا باید نکته اش را بلد باشید و یا این که توسط یک فرمول حل می شود که قبلا  باید کلاس تست می رفته اید  تا برایتان می گفته اند که فلان فرمول را حفظ کنید و ...

-طراحان کنکور به جای سنجیدن توان علمی افراد بیش تر دقت او را می سنجند .البته ثابت شده است که با رفتن به کلاس های تست و ... شما می توانید این دقت را به خود تزریق کنید یعنی نکته های ریز را برای شما نمایان می کنند.

-در طرح کنکور از شیوه های روانشناسی هم استفاده می شود که این یکی واقعا نا عادلانه است.برای مثال 3 سوال بسیار سخت را پشت هم قرار می دهند در اول سوالات یک درس و دقیقا در همین جا روحیه ی فردی که به خودش بسیار مطمین است را نابود می کنند...این سوالات بسیار سخت هستند و وقت گذاشتن روی حل آن ها یعنی از دست دادن کنکور و هیچ هدفی دیگری پشت طرحشان نیست مگر نابود کردن روحیه ... و چه بسا همین موضوع باعث بشود خیلی از افراد با توان علمی بالا کنکور را خراب کنند.

البته اگر کلاس تست بروید قطعا به شما خواهند گفت که در صورتی که همچنین موردی را مشاهده کردید تعجب نکنید و به راحتی از سوالات عبور کنید!

-افرادی که بخواهند در اثنای کنکور خواندن موضوع دیگری را هم دنبال کنند کار برایشان سخت خواهد بود مخصوصا المپیادی ها .یک المپیادی باید هم المپیادش را بخواند هم درسش را بخواند .هم حواسش به کنکورش باشد . و المپیادی هایی که مدال طلا نمی شوند باید کنکور بدهند در صورتی که تنها سال پیش دانشگاهی را برای کنکور خواندن وقت دارند(اگر امتحانات نهایی را بد داده باشند که بسیار بدتر با تاثیر 25 درصدی!) و تنها یک سهمیه 20 درصدی دارند.البته باز هم تبریک به المپیادی ها که با این موضوع به راحتی کنار می آیند و رتبه های خیلی خوبی را میگیرند(رتبه یک کنکور ریاضی سراسری 91 مدال تقره المپیاد کامپیوتر داشت).

این مطلب ادامه دارد .در بخش بعدی در مورد تاثیر کنکور  در ایجاد بنگاه های آموزشی و ... صحبت خواهم کرد .